Jan Jagmin-Sadowski

wstecz



Jan Jagmin-Sadowski [generał brygady; ur. 1895, zm. 1977].

Urodził się 24 kwietnia 1895r. w Grójcu. Należał do PPS - Frakcja Rewolucyjna, Polskich Drużyn Strzeleckich i Polowych Drużyn Sokolich. Po wybuchu I wojny światowej w 1914r. - jako ochotnik w 1 pułku strzelców legionowych - wyróżnił się w bitwach pod Anielinem i Laskami. Rok później brał udział w ciężkich walkach pod Łowiczówkiem, Konarami, Józefówkiem, a w 1916r. w bitwie pod Kostiuchnówką w składzie I Brygady Legionów. W czasie kryzysu przysięgowego znalazł się w Beniaminowie, wraz z innymi internowanymi oficerami.

W okresie międzywojennym, jako porucznik był instruktorem w Szkole Podchorążych Piechoty w Warszawie. W 1919r. wstąpił do Wojennej Szkoły Sztabu Generalnego w Warszawie, następnie został skierowany do paryskiej École Supérieure de Guerre na studia, które ukończył z wyróżnieniem. W stopniu majora został szefem Oddziału I Sztabu Generalnego, poźniej dowódcą 15 pułku piechoty "Wilki". W 1931r. - już w randze pułkownika - objął dowództwo nad 23 Dywizją Piechoty w Katowicach.

Przed II wojną światową, 19 marca 1939 otrzymał awans na generała brygady i jednocześnie objął komendę nad Obszarem Warownym "Górny Śląsk". W kampanii wrześniowej dowodził Grupą Operacyjną "Śląsk", wchodzącą w skład Armii "Kraków". Przygotował linię obrony od Świerklańca do Rybnika i Żor, wzmocnioną dwoma Dywizjami Piechoty [23 i 55], grupą forteczną Obszaru Warownego "Katowice", 95 dywizjonem artylerii ciężkiej, grupą artylerii przeciwlotniczej, eskadrą lotniczą, pociągiem pancernym i w odwodzie kompanią tankietek TK.

Największe walki stoczyła 55 DP, zadając poważne straty dywizjom niemieckim pod Mikołowem i Wyrami. Jednak przełamanie frontu przez wroga, pod Częstochową i Nowym Targiem, zmusiło GO "Śląsk" do wycofania się za Przemszę. Z uwagi na zasługi generała Sadowskiego, rozkazem Naczelnego Wodza nazwę GO przemianowano na "Jagmin", biorącą jeszcze udział w obronie Krakowa, a także toczącą walki na Kielecczyźnie i nad Sanem. 17 i 20 września 1939 pod Tomaszowem Lubelskim, okrążona przez Niemców Grupa Operacyjna uległa rozbiciu, a generał dostał się do pięcioletniej niewoli w oflagu Wollenberg. Po jego wyzwoleniu przez aliantów w 1945r., zasilił szeregi Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie. Do kraju powrócił w 1946r.; został przeniesiony w stan spoczynku.

Zmarł 5 października 1977r. w Warszawie. Został pochowany z wojskowymi honorami na Cmentarzu Bródnowskim.




Zdjęcie:
   Jan Zieliński - Generał Jagmin-Sadowski - obrońca Śląska
   [Muzeum Śląskie - Katowice 1988]